Zomin milliy tabiat bog'i

Chiqindilarni saralash va utilizatsiya

Asosiy tamoyil: “Nimani olib keldingiz — o‘zingiz bilan olib keting!”

 

1. Chiqindilarni to‘g‘ri yig‘ish va ekologik madaniyatni shakllantirish

Zomin milliy tabiat bog‘ida har bir tashrif buyuruvchi tabiatni asrashda faol ishtirok etishi zarur.
Chiqindilarni faqat maxsus ajratilgan joylarga tashlash, ularni saralab yig‘ish va qayta ishlash madaniyatiga rioya qilish
har bir fuqarolik burchidir.

❌ Quyidagilar qat’iyan taqiqlanadi:
  • Maxsus ajratilmagan joylarda piknik uyushtirish;
  • Chiqindilarni belgilangan joylardan tashqariga tashlash;
  • Yonuvchan suyuqliklardan foydalanish va ularning idishlarini tashlab ketish;
  • Chiqindilarni yoqish yoki o‘t yoqish orqali yo‘qotish;
  • Tabiiy suv havzalarida sintetik yuvish vositalaridan foydalanish;
  • Chiqindilarni yerga ko‘mish yoki ko‘zdan yashirish.
✅ Amal qilinishi shart bo‘lgan qoidalar:
  • O‘zingiz olib kelgan barcha chiqindilarni o‘zingiz bilan olib ketish;
  • Faqat maxsus ajratilgan chiqindi idishlaridan foydalanish;
  • Uzoq muddatli dam olishda shaxsiy axlat paketi (afzal qog‘oz) bilan chiqish va uni qaytishda o‘zingiz bilan olib ketish;
  • Chiqindilarni ajratib yig‘ish: qog‘oz, plastmassa, organik kabi toifalarga ajratish;
  • Tabiatga hurmat va tozalikni saqlash qoidalariga qat’iy rioya qilish.

♻️ Har bir chiqindini saralab:
qog‘oz — qayta ishlovga, plastmassa — qayta foydalanishga, organik chiqindilar esa — tabiatga qaytsin.
Chiqindilarni saralab tashlash — bu oddiy odat emas, bu tabiatga hurmatdir.


2. Qoidalarni buzganlik uchun javobgarlik

Zomin milliy tabiat bog‘i hududida tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan foydalanish qoidalarini buzgan shaxslar
O‘zbekiston Respublikasining amaldagi qonunlariga muvofiq ma’muriy yoki jinoiy javobgarlikka tortiladi.

Har qanday noqonuniy chiqindi tashlash, o‘t yoqish, daraxtlarga zarar yetkazish yoki suv manbalarini ifloslantirish holatlari
uchun jarimalar va boshqa huquqiy chora-tadbirlar qo‘llaniladi.
Har bir tashrif buyuruvchi ekologik madaniyatni saqlashda o‘z hissasini qo‘shishi shart.


3. Chiqindilarning tabiiy muhitda parchalanish muddati

Chiqindi turi Tabiiyda parchalanish muddati
Oziq-ovqat qoldiqlari 1 oygacha
Gazeta qog‘ozi 1 yilgacha
Karton quti 1 yilgacha
Oddiy qog‘oz 2 yil
Yog‘och taxtalar 10 yilgacha
Temir buyumlar 10 yilgacha
Temir bankalar 10 yilgacha
Eski oyoq kiyim 10 yilgacha
G‘isht, beton bo‘laklari 100 yilgacha
Avtomobil akkumulyatori 100 yilgacha
Folga (alyumin qoplama) 100 yilgacha
Elektr batareyalar 100 yilgacha
Rezina shinalar 100 yildan ortiq
Plastik butilkalar 100 yildan ortiq
Polietilen plyonka 200 yilgacha
Alyumin bankalar 500 yilgacha
Shisha (oyna) 1000 yildan ortiq

🕊️ Har bir tashlangan chiqindi — kelajak avlodning tozaligiga bo‘lgan mas’uliyatdir.
Tabiat sizdan e’tibor, poklik va mehr kutadi.


🌱 Xulosa

Zomin milliy tabiat bog‘i — bu bizning tabiiy merosimiz.
Uni asrab-avaylash har birimizning fuqarolik burchimiz va vijdoniy mas’uliyatimizdir.
Tozalik — go‘zallikning asosi, tabiatni asrash esa kelajakning kafolatidir.